Μία διαταραχή άγχους και μία διαταραχή προσωπικότητας μαζί.

Όλοι οι άνθρωποι που πάσχουν από μια διαταραχή άγχους δεν είναι ίδιοι. Κάθε άνθρωπος έχει τη δική του προσωπικότητα. Με τη λέξη προσωπικότητα περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται την ψυχική του ζωή, ο τρόπος με τον οποίο προσλαμβάνει την πραγματικότητα έξω από αυτόν και ο τρόπος με τον οποίο αντιδρά στην εσωτερική και την εξωτερική πραγματικότητα. Οι τρόποι με τους οποίους οι άνθρωποι καταλαβαίνουμε τον εαυτό μας και τη ζωή πέρα από τον εαυτό μας έχουν μεγάλη διάρκεια. Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος προτιμά ήσυχα μέρη διασκέδασης και μικρές συντροφιές ενώ ένας άλλος θορυβώδη μέρη διασκέδασης και μεγάλες παρέες. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο πρώτος ακούγεται άνθρωπος εσωστρεφής και ο δεύτερος εξωστρεφής. Η εξωστρέφεια και η εσωστρέφεια είναι χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των ανθρώπων. Είναι επίσης χαρακτηριστικά που δεν αλλάζουν εύκολα και γρήγορα. Μερικά πάλι δεν αλλάζουν ποτέ.

Πολλά στοιχεία της προσωπικότητας είναι καλά και δεν δημιουργούν δυσκολίες στους ανθρώπους που τα έχουν.  Ωστόσο, άλλα χαρακτηριστικά μπορεί να είναι προβληματικά για τον άνθρωπο που τα έχει ή για άλλους ανθρώπους που βρίσκονται στην εγγύτητα της ζωής του ανθρώπου που τα έχει. Μερικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας δημιουργούν τόσο μεγάλες δυσκολίες στους ανθρώπους που τα έχουν ώστε να αποτελούν κλινικά προβλήματα.  Η ταξινόμηση των διαταραχών της προσωπικότητας περιγράφει 11 κλινικές διαγνώσεις. Η ανάπτυξη των διαταραχών του άγχους διευκολύνεται από τις δυσκολίες στην προσωπικότητα με δύο τρόπους:

1. Μια διαταραχή του άγχους μπορεί να συνυπάρχει σε έναν άνθρωπο με μια διαταραχή προσωπικότητας.
2. Μια διαταραχή του άγχους μπορεί να συνυπάρχει σε έναν άνθρωπο με μερικά μόνο χαρακτηριστικά μιας διαταραχής της προσωπικότητας.

Και στις δύο περιπτώσεις η αντιμετώπιση της διαταραχής του άγχους περιπλέκεται από τα στοιχεία εκείνα της προσωπικότητας που εμποδίζουν την θεραπεία. Για παράδειγμα, η αντιμετώπιση μιας χρόνιας διαταραχής πανικού χρειάζεται περισσότερο χρόνο από την αντιμετώπιση της διαταραχής πανικού όταν εμφανίζεται για πρώτη φορά. Αν όμως η χρόνια διαταραχή πανικού διαγνώσκεται σε ασθενή με ταυτόχρονη διάγνωση μεταιχμιακής  διαταραχής της προσωπικότητας, η πιθανότητα επιτυχίας της θεραπείας για τον πανικό είναι μικρή. Είναι μικρή γιατί οι ασθενείς με μεταιχμιακή διαταραχή της προσωπικότητας διακόπτουν τις δραστηριότητες εκείνες που δεν τους προσφέρουν άμεση ικανοποίηση, χωρίς προσεκτική εξέταση των συνεπειών των αποφάσεών τους. Επομένως, ο παρορμητισμός τους να διακόψουν μια δραστηριότητα που δεν τους ικανοποιεί ταχύτατα, θα ενεργοποιηθεί και στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν τη διαταραχή του πανικού. Αν δεν διαπιστώσουν άμεσο αποτέλεσμα στην προσπάθειά τους να σταματήσουν τις κρίσεις του πανικού θα αποφασίσουν να διακόψουν τη θεραπεία εντελώς ή να αναθέσουν τη θεραπεία σε άλλο ειδικό.

Ωστόσο, η ύπαρξη μιας διαταραχής της προσωπικότητας μπορεί να βοηθήσει στην αρχή της θεραπείας μιας διαταραχής άγχους, όσο παράδοξο κι αν ακούγεται αυτό. Τέτοιες σπάνιες περιπτώσεις αφορούν σε διπλή διάγνωση εξαρτητικής διαταραχής της προσωπικότητας και διαταραχής άγχους. Ακριβώς επειδή το βασικό χαρακτηριστικό της εξαρτητικής διαταραχής της προσωπικότητας είναι η υπερβολική υπακοή στο πρόσωπο από το οποίο εξαρτάται ο άνθρωπος που πάσχει, η εξαρτητικότητα θα υπεισέλθει και στη σχέση με τον ειδικό της ψυχικής υγείας και θα διευκολύνει την θεραπεία αυξάνοντας την πιθανότητα παραμονής του ασθενούς σε αυτή. Αργότερα, έχοντας μειώσει την συμπτωματολογία του άγχους, η θεραπεία μπορεί ευκολότερα να αντιμετωπίσει το στοιχείο της προσωπικότητας που είναι προβληματικό.

Η αντιμετώπιση μιας διαταραχής άγχους σε ασθενή με διάγνωση διαταραχής της προσωπικότητας ή σε ασθενή με υποκλινικά στοιχεία διαταραχής της προσωπικότητας αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει η επιστήμη της ψυχολογίας σήμερα. Η χρονιότητα των διαταραχών άγχους οφείλεται ακριβώς σε αυτό το σημείο.

Ρωτήστε τον θεραπευτή σας:

1. Αν εντοπίζει στοιχεία της προσωπικότητάς σας που θα μπορούσαν να δυσκολέψουν ή εμποδίσουν τη θεραπεία σας.
2. Τι θα μπορούσατε να κάνετε για να αυξήσετε την πιθανότητα να πάνε όλα καλά στη θεραπεία σας.

Ενημερώστε τον θεραπευτή σας:

1. Για όλες τις σκέψεις και τις αγωνίες σας. Αποσιωπώντας τις πιο ενδόμυχες αγωνίες σας ζημιώνετε τη προσπάθειά σας να πάρετε καλή βοήθεια.